Masz pytania? Zadzwoń: +48 61 250 40 40

#5 Niemiecki dla Opiekunek - odmiana przez przypadki | A1/A2

W języku niemieckim rozróżnia się 4 przypadki:

  • Nominativ (mianownik): Wer? was? (kto? co?)
  • Genitiv (dopełniacz): Wessen (czyj? czyja? czyje? czyjego?)
  • Dativ (Celownik): Wem? (komu? czemu?)
  • Akkusativ (biernik): Wen? (kogo? co?)

Odmianie ulega przeważnie rodzajnik, zaś sam rzeczownik pozostaje bez zmian. Rodzajnik określony, nieokreślony i przeczenie kein odmieniają się w ten sam sposób i w poszczególnych przypadkach i rodzajach otrzymują taką samą końcówkę.

Tabelka odmiany rodzajników oraz przeczenie kein: 

Jak rozpoznać poszczególne przypadki?

Mianownik (Nominativ) - odpowiada na pytanie wer? was? czyli kto? co?

Najważniejszą rolę w mianowniku odgrywa podmiot (osoba lub rzecz), który wykonuje czynność i o niego musimy zapytać.

Die Studentin lernt Deutsch. – Studentka uczy się niemieckiego.

Kto w tym przykładzie wykonuje czynność? -> Studentka.

Zatem: pytanie (kto?) wykonuje czynność sugeruje, że przypadkiem jest mianownik.

Wyjątki: czasowniki werden (zostać) i sein (być) zawsze łączą się z mianownikiem.

  • Es ist ein schöner Tag. – To jest piękny dzień.
  • Ich werde Lehrer. - Zostanę nauczycielem.

Dopełniacz (Genitiv) odpowiada na pytanie wessen? - kogo? czego? czyj?

Po zaimku pytającym wessen rzeczownik występuje bez rodzajnika. Dopełniacz służy do wyrażania posiadania.

Np.  Das ist das Auto des Lehrers. – To jest samochód (czyj?) nauczyciela.

Das Ende des Films ist langweilig.  –  Zakończenie filmu jest nudne.

Ważne!

  • W zdaniach twierdzących rzeczowniki rodzaju męskiego oraz rzeczowniki rodzaju żeńskiego otrzymują końcówkę –es, lub –s.
  • Końcówkę –s otrzymają rzeczowniki z wielu sylab.
  • Po zaimku pytającym wessen rzeczownik występuje bez rodzajnika.

Celownik (Dativ) – odpowiada na pytanie wem? - komu? czemu?

Dopełnienie dalsze w zdaniu występuje zawsze w celowniku. Jest to osoba lub rzecz, której pośrednio dotyczy czynność wyrażona czasownikiem.

Np. Der Junge gibt dem Hund den Kuchen.- Chłopiec daje psu ciastko.

Pies jest dopełnieniem dalszym – to jemu chłopiec daje ciastko.

Ciastko jest dopełnieniem bliższym – rzeczą, która jest dawana.

Jeśli w zdaniu występują dwa dopełnienia, jedno z nich prawdopodobnie jest dopełnieniem dalszym. Jeśli masz wątpliwości, spróbuj przetłumaczyć zdanie i sprawdź, który rzeczownik stoi w celowniku.

Celownika używamy po czasownikach m.in.:

  • begegnen – spotkać
  • danken – dziękować
  • folgen – iść za kimś
  • gefallen – podobać się
  • gehorchen – słuchać kogoś
  • gratulieren – gratulować
  • helfen – pomagać
  • sagen – mówić
  • schenken – podarować
  • zeigen – pokazywać

Ważne jest, że w celowniku do rzeczownika w liczbie mnogiej dodajemy –n.

Biernik (Akkusativ) odpowiada na pytanie was? wen? – kogo? co?

Dopełnienie bliższe występuje zawsze w bierniku. Jest to osoba lub rzecz, której bezpośrednio dotyczy czynność wyrażona czasownikiem.

Tak więc np. w zdaniu: Der Junge nimmt den Kuchen. – Chłopiec bierze ciastko. Ciastko jest dopełnieniem bliższym – jest to rzecz, którą bierze chłopiec.

Biernik występuje po czasownikach:

  • brauchen – potrzebować
  • bringen – przynosić
  • fragen – pytać
  • haben- mieć
  • lieben – kochać
  • sehen  - widzieć
  • suchen – szukać

 

Ćwiczenia

Przetłumacz i określ przypadek dla wyróżnionych wyrazów.

  1. Matka pyta dziecko.
  2. Ona pokazuje turystom miasto.
  3. Widzę mężczyznę.
  4. Książka dziecka jest nudna.
  5. Dzieci kochają Świętego Mikołaja.
  6. Jadę z dziewczyną nad morze.
  7. Szukasz okularów.
  8. Słońce świeci.
  9. On daje dziecku czekoladę.
  10. Dom moich rodziców jest duży.

Odpowiedzi:

  1. Die Mutter fragt das Kind. (fragen +Akk. – pytać kogo? co?)
  2. Sie zeigt den Touristen die Stadt. (zeigen + Dat. - pokazywać komu? czemu? )
  3. Ich sehe einen Mann. (sehen +Akk. – widzieć kogo? co?)
  4. Das Buch des Kindes ist langweilig. (książka czyja? dziecka -> Genitiv- czyj? czyja? bo oznaczenie przynależności).
  5. Kinder lieben den Weihnachtsmann. (kochać +Akk. kogo? co? – świętego Mikołaja)
  6. Ich fahre mit meiner Freundin ans Meer. (jadę z kim? z czym? -> fahren mit+Dat. )
  7. Du suchst die Brille. (suchen +Akk – szukać kogo co? )
  8. Die Sonne scheint. (kto? co ? - słońce ->  Nominativ)
  9. Er gibt dem Kind die Schokolade. (geben + Dat. – dawać komu? )
  10. Das Haus meiner Eltern ist groß. (Dom - Kto? co? – Nominativ)