#4 - Niemiecki dla Opiekunek - liczebniki | A1/A2

Liczebniki główne (die Kardinalzahlen) od zera do miliona pisane są małą literą.

Wyjątek: Liczebniki oznaczające numery autobusów, linii tramwajowych, ocen itp. pisane są wielką literą i są zawsze rodzaju żeńskiego. Na przykład: die Null – zero, die Eins – jedynka, die Zwei – dwójka, die Drei – trójka.

Liczebniki główne używane są:

1.przy podawaniu liczby lub ilości np. osób, towarów, pieniędzy, wieku:

Ich habe zwei Katzen und einen Hund. – Mam dwa koty i jednego psa.
Der Mantel kostet sechzig Euro. – Płaszcz kosztuje sześćdziesiąt euro.
Mein Bruder ist achtundzwanzig Jahre alt. – Mój brat ma dwadzieścia osiem lat

2. przy określaniu czasu:

Es ist drei Uhr (und) zwanzig (Minuten). – Jest trzecia dwadzieścia.
Es ist neunzehn Uhr. – Jest godzina dziewiętnasta.
Es ist zehn (Minuten) vor acht (Uhr). – Jest za dziesięć minut ósma.

Odmiana

Liczebnik główny ein / eine / ein odmienia się jak rodzajnik nieokreślony, np.:

Ich gehe mit einem Hund spazieren. – Idę na spacer z jednym psem.
Ich kaufe ein Hemd. – Kupuję jedną koszulę.

Pozostałe liczebniki główne najczęściej się nie odmieniają, np.:

Ich gehe mit zwei Hunden spazieren. – Idę na spacer z dwoma psami.
Ich kaufe vier Hemden. – Kupuję cztery koszule.

Liczby - Zahlen [calen]:

Liczebników od 1 do 12 należy nauczyć się na pamięć.

1 – eins [ajns]
2 – zwei [cfaj]
3 – drei [draj]
4 – vier [fija]
5 – fünf [fynf]
6 – sechs [zeks]
7 – sieben [sibn]
8 – acht [acht]
9 – neun [nojn]
10 – zehn [cejn]

11 – elf [elf]
12 – zwölf [cfylf]

Pozostałe liczebniki można tworzyć według reguł:

1.Tworząc liczebniki 13 - 19, łączymy liczby dziesiętne i jedności, np. achtzehn (acht - osiem, zehn - dziesięć).

13 – dreizehn [drajcejn]
14 – vierzehn [fyrcejn]
15 – fünfzehn [fynfcejn]
16 – sechzehn [zechcejn]
17 – siebzehn [zibcejn]
18 – achtzehn [achcejn]
19 – neunzehn [nojncejn]

2. Liczby dziesiętne od 20 do 90 powstają poprzez dodanie do liczby końcówki – zig. (Wyjątek 30 - posiada końcówkę –ßig)

20 – zwanzig [cfancyś]
30 – dreißig [drajsyś]
40 – vierzig [fyrcyś]
50 – fünfzig [funfcyś]
60 – sechzig [zechcyś]
70 – siebzig [zybcyś]
80 – achtzig [achcyś]
90 – neunnzig [nojncyś]

3. Liczebniki złożone od 21 do 99 tworzymy łącząc liczby dziesiętne i jedności, za pomocą spójnika und. Należy zapamiętać, że budujemy liczebnik złożony od końca, tzn. najpierw podajemy liczbę jedności, a dopiero potem dziesiątek, np. zweiundzwanzig (zwei - dwa, zwanzig - dwadzieścia)

21 – einundzwanzig = eins +und+ zwanzig
23 – dreiundzwanzig= drei +und+ zwanzig
67 – siebenundsechzig = sieben +und+ sechzig
58 – achtundfünfzig = acht +und+ fünfzig

4. Chcąc wyrazić coś w setkach należy przed słowem hundert (sto) określić ile jest tych setek:

100 – (ein)hundert [ajnhundert]
200 – zweihundert [cfajhundert]
300 – dreihundert [drajhundert]
400 – vierhundert [firhundert]

Przy liczbach złożonych setki stoją przed innymi liczbami:

125 – einhundertfünfundzwanzig = 100(einhundert) + 5 (fünf) +und+ 20(zwanzig)

262 – zweihundertzweiundsechzig = 200(zweihundert) + 2(zwei)+ und + 60(sechzig)

517 – fünfhundertsiebzehn = 500 (fünfhundert)+17(siebzehn)

402 – vierhundertzwei =400 (vierhundert) + 2(zwei)

101 – (ein)hunderteins = 100 ((ein))hundert) +1 (eins)

Analogicznie do setek tworzymy tysiące. Przed słowem tausend (tysiąc) należy określić ile jest tych tysięcy:

1000 – (ein)tausend [ajntauzent]

5000 – fünftausend =5 (fünf)+ tausend

40 000 – vierzigtausend = 40 (vierzig) + tausend

67 000 – siebenundsechzigtausend = 7 (sieben)+und+60(sechzig)+tausend

Liczby złożone tworzymy w tej samej kolejności jak w języku polskim, pamiętając że są one pisane razem a liczby od 1 do 9 są przed dziesiątkami: